Luật thi đấu bóng bàn cơ bản chuẩn ITTF hiện hành
Bóng bàn | by
Bóng bàn là bộ môn hiện đang được nhiều người hâm mộ quan tâm, theo dõi hoặc thậm chí là lựa chọn để tập luyện, tuy nhiên chưa nhiều người hâm mộ bóng bàn thật sự hiểu luật thi đấu của bộ môn này, cùng Top thể thao tìm hiểu các điều luật thi đấu bóng bàn cơ bản theo liên đoàn bóng bàn quốc tế ITTF để hiểu rõ hơn về bộ môn hấp dẫn hàng đầu hiện nay, từ đó giúp cho trải nghiệm xem cũng như tập luyện bóng bàn của bạn được chuẩn xác hơn.
Set đấu trong thi đấu bóng bàn
Set đấu trong thi đấu bóng bàn
Mỗi trận đấu bóng bàn thường có nhiều set đấu, phổ biến nhất là 7 set, tuy nhiên tại nhiều giải đấu ở các cấp độ cũng như các quốc gia khác nhau cũng có những quy định khác nhau về set đấu của một trận đấu bóng bàn, có thể có 5 set, 9 set hoặc thậm chí là 11 set, tuy nhiên luật thi đấu bóng bàn quy định số set trong một trận thi đấu phải là số lẻ và mỗi set đấu được tính là kết thúc khi có một đối thủ đạt 11 điểm, người chiến thắng trong một trận đấu bóng bàn là người có set đấu giành được thắng lợi nhiều hơn.
Luật chọn giao bóng và phần bên bàn đứng của từng bên
Luật chọn giao bóng và phần bên bàn đứng cho từng bên
Theo Luật thi đấu bóng bàn hiện hành,việc một bên đối thủ có quyền chọn giao bóng hay đỡ giao bóng trước cùng với phần bên bàn đứng của mình sẽ được quyết định theo phương án bốc thăm từ trọng tài. Vận động viên bốc trúng thăm từ trọng tài sẽ được quyền lựa chọn giao bóng hay đỡ giao bóng trước và chọn phía bên bàn đứng khi bắt đầu trận đấu. Khi một tay vợt đơn hoặc một đôi trúng thăm đã chọn được quyền giao bóng, đỡ giao bóng và bên bàn đứng khi bắt đầu trận đấu thì đối phương sẽ chọn cái còn lại.
Luật giao bóng bàn
Luật giao bóng bàn
Luật thi đấu bóng bàn theo ITTF đã quy định về cách giao bóng như sau:
-
Quả bóng cần phải ở trạng thái tĩnh trước khi giao, tức là quả bóng bàn khi bắt đầu giao cần phải được đặt nằm im trên lòng bàn tay mở tự do phẳng của vận động viên, quả bóng được đặt trên lòng bàn tay phải nắm sau đường cuối bàn và nằm phía bên trên của mặt bàn.
-
Tay vợt giao bóng khi giao bóng cần tung trái bóng lên theo phương thẳng đứng, không tạo ra độ xoáy cho bóng, tung quả bóng lên cao ít nhất 16cm và bóng sau khi rời khỏi tay không cầm vợt của vận động viên và rơi xuống không chạm bất kỳ vật gì được vận động viên đánh đi.
-
Khi quả bóng rơi xuống bàn, vận động viên thực hiện giao bóng phải đánh trái bóng đó bay đi sao cho trái bóng chạm mặt bàn phía mình trước khi nẩy qua lưới và chạm trực tiếp vào bên mặt bàn của tay vợt đỡ giao bóng. Ở nội dung đánh đôi, bóng phải được giao sang chéo bàn.
-
Cả vợt và quả bóng cần phải được đặt bên trên mặt bàn kể từ điểm cuối cùng khi đó quả bóng được tung lên và giao đi
-
Lúc quả bóng được đánh đi phải ở phía sau đường biên cuối bàn, tuy nhiên không được xa hơn sau phần cơ thể của tay vợt giao bóng, trừ đầu, tay hoặc chân là những bộ phận có khoảng cách xa nhất với đường biên cuối bàn.
-
Đối với người giao bóng, trách nghiệm của họ là phải thể hiện cho trọng tài hoặc phụ tá trọng tài quan sát được mình đã tuân thủ các yêu cầu đối với một quả giao bóng hợp lệ
-
Những trường hợp đặc biệt vận động viên bị hạn chế do khuyết tật, trọng tài có thể nới lỏng yêu cầu đối với một quả giao bóng hợp lệ.
Luật đổi giao bóng
Luật đổi quyền giao bóng
Đối với luật thi đấu bóng bàn, mỗi bên đối thủ sẽ đổi quyền giao bóng cho nhau sau mỗi 2 điểm cho đến khi chiến thắng thuộc về một bên, chiến thắng được xác định khi một bên đối thủ đã đạt đủ số điểm quy định và có cách biệt 2 điểm so với đối phương. Nếu điểm thi đấu của 2 bên đạt đến 10-10, quyền giao bóng sẽ được đổi cho nhau sau mỗi 1 điểm, nếu một bên đạt điểm số 11 và chỉ mới có cách biệt 1 điểm so với bên đối phương thì phải đánh và đổi quyền giao bóng đến khi có bên tạo được cách biệt 2 điểm và giành chiến thắng.
Trong thể thức đánh đôi, luật thi đấu bóng bàn cũng có quy định về việc đổi quyền giao bóng giữa hai tay vợt cùng đội. Cụ thể, đội A có tay vợt A1 và A2, đội B có tay vợt B1 và B2, lượt giao đầu tiên thuộc về đội A và do tay vợt A1 giao bóng, sau 2 lần giao bóng chuyển quyền giao cho đội B và tay vợt B1 sẽ giao bóng, sau 2 lượt giao của B1 quyền giao bóng được chuyển về cho đội A và sẽ do tay vợt A2 giao, cứ như vậy đổi quyền giao bóng đến khi kết thúc trận đấu.
Quy định về đánh bóng và chiến thắng
Quy định về đánh bóng và chiến thắng
Luật thi đấu bóng bàn của ITTF quy định, hai bên có thể dùng các kỹ thuật, kỹ năng khác nhau để đánh bóng và giành điểm nhưng phải tuân thủ đúng luật khi bóng sang phần sân của đối phương và được tính là ăn điểm khi đối phương không thể đỡ được bóng mà trái bóng đập lên bàn một nhịp sau đó bay ra ngoài hoặc trong trường hợp bóng chạm bàn 2 lần trở lên.
Như đã nói ở trên, để giành chiến thắng trong một trận đấu bóng bàn, một bên đối thủ cần đạt thắng nhiều set đấu hơn so với đối phương, trong mỗi set đấu, một bên đạt tối thiểu 11 điểm và tạo ra khoảng cách ít nhất 2 điểm so với đối phương thì được tính là chiến thắng. Trong trường hợp xảy ra tỷ số 10-10 cho hai bên thì phải tiếp tục đánh vượt qua điểm số 11 và đánh đến khi có đội tạo ra được cách biệt 2 điểm thì được tính là chiến thắng và kết thúc set đấu.
Luật quy định về dụng cụ thi đấu bóng bàn
ITTF cũng có quy định về các dụng cụ sử dụng khi thi đấu trong luật thi đấu bóng bàn hiện hành, các dụng cụ luôn phải đạt tiêu chuẩn về chất lượng, kích thước và nhiều yếu tố khác để đảm bảo chất lượng thi đấu và tính công bằng cho tay vợt.
Quy định về bàn
Quy định kích thước về bàn bóng bàn
Bàn bóng bàn được xem như một sân đấu của bộ môn bóng bàn, theo luật thi đấu bóng bàn thì bàn dùng để thi đấu cần đảm bảo các điều kiện như sau:
-
Phần mặt bàn (mặt trên của bàn) là một mặt phẳng hình chữ nhật với kích thước tiêu chuẩn là chiều dài 2.74m, rộng 1.525m, được đặt trên một mặt phẳng có chiều cao so với mặt đất là 0.76m.
-
Mặt bàn là phần chưa bao gồm các cạnh trên của bàn
-
Chất liệu của mặt bàn không được quy định cụ thể nhưng luôn phải đảm bảo được độ nảy đồng đều khoảng 23cm khi quả bóng rơi từ độ cao tiêu chuẩn 30cm tính từ điểm thả bóng xuống mặt bàn.
-
Về màu sắc của mặt bàn, quy định màu của mặt bàn phải là những màu sẫm đồng đều và mờ, những đường vạch xung quanh mặt bàn phải là đường kẻ trắng rộng 2cm.
-
Bộ phận lưới được căng thẳng đứng song song so với 2 đường biên cuối bàn và chia mặt bàn thành 2 phần có kích thước bằng nhau.
-
Đối với thể thức đánh đôi, mỗi phần bàn được chia bởi bộ phận lưới sẽ tiếp tục chia đôi thành 2 phần nhỏ có kích thước bằng nhau bởi một đường vạch màu trắng rộng 3mm và song song với 2 đường biên ngang của bàn, đường vạch này được quy định là thuộc về bên phải của mỗi nửa bàn.
Quy định về lưới thi đấu bóng bàn
Lưới thi đấu tiêu chuẩn của bóng bàn
Bộ phận lưới bóng bàn sẽ bao gồm cả lưới, dây căng lưới, cọc lưới và kẹp để cố định cặp cọc lưới vào bàn. Quy định cơ bản về lưới bóng bàn theo luật thi đấu bóng bàn như sau:
-
Một sợi dây nhỏ dùng để căng lưới sẽ được buộc vào 2 đầu cọc lưới có chiều cao tính từ mặt bàn là 15.25cm. Khoảng cách giới hạn giữa cột cọc lưới và đường biên dọc là 15.25cm.
-
Mép trên khi lưới được căng lên suốt chiều dài luôn phải đảm bảo cao đều 15.25cm so với mặt bàn.
-
Mép dưới của lưới trong suốt chiều dài phải đảm bảo là sát với mặt bàn và các cạnh bên của lưới cũng được quy định là phải sát với cọc cột lưới.
Quy định về bóng thi đấu trong bóng bàn
Quả bóng bàn đạt tiêu chuẩn
Quả bóng bàn được xem là đạt tiêu chuẩn thi đấu theo luật thi đấu bóng bàn có hình cầu với đường kính là 40mm, cân nặng tiêu chuẩn của bóng là 2.7 gram, chất liệu của bóng được làm bằng xen-lu-lô-ít hoặc các chất liệu nhựa dẻo tương tự, có màu da cam hoặc màu trắng mờ.
Luật về vợt bóng bàn
Quy định vợt bóng bàn
Vợt bóng bàn hiện nay được các hãng thể thao sản xuất đa dạng mẫu mã và phân loại nhằm phù hợp với nhiều lối chơi và phong cách của từng vận động viên, tuy nhiên vợt bóng bàn dùng trong thi đấu vẫn phải đảm bảo tuân thủ đúng quy định của luật thi đấu bóng bàn, sau đây là một vài quy định cơ bản về vợt bóng bàn khi sử dụng để thi đấu:
-
Chất liệu, kích thước và trọng lượng của vợt có thể tùy thuộc vào sự lựa chọn của vận động viên thi đấu, tuy nhiên cốt vợt phải đảm bảo thẳng và cứng.
-
Đối với vợt thi đấu tiêu chuẩn, ít nhất 85% bề dày cốt vợt cần được làm từ gỗ tự nhiên, lớp dính bên trong cốt vợt có thể được tăng cường tùy chỉnh bằng các loại sợi carbon, thủy tinh, giấy nén,... nhưng tối đa chỉ được 7.5% toàn bộ bề dày hoặc 0.35mm.
-
Mặt vợt dùng để đánh bóng cần phải phủ bằng mặt gai cao su thường, hướng gai ra ngoài, 4mm là độ dày tối đa của lớp cao su mút với gai úp hoặc gai ngửa, kể cả chất dính có độ dày không vượt quá 2mm.
-
Trước khi bắt đầu một trận thi đấu, vận động viên có trách nghiệm đưa cây vợt mà mình muốn sử dụng để thi đấu cho đối phương và trọng tài kiểm tra.
Bóng bàn ngày càng phổ biến đối với người hâm mộ thể thao nói chung cũng như người hâm mộ bóng bàn nói riêng, luật thi đấu bóng bàn theo ITTF sẽ giúp mọi người hiểu sâu hơn về môn thể thao hấp dẫn này, cũng như giúp các vận động viên từ nghiệp dư đến chuyên nghiệp không mắc những sai lầm cơ bản khi thi đấu.